Proeflessen Overzicht   Praktikum

Bestuderen   Oefenen   Toetsen

Proefles Muziek - Bestuderen

Online Xylofoon

Onderwerp: Toonladders

Lees de onderstaande informatie een aantal malen goed door en probeer de kernpunten goed te onthouden.

In deze les ga je leren wat een toonladder is, wat een toonsoort is en wat een akkoord is.

Ook leer je wat een xylofoon is en hoe je die zelf kunt maken.

Klik op een hoofdstuk om de informatie te zien.

Tip: lees de informatie hardop voor (maar wel zo dat je anderen niet stoort).

Een voorbeeld van een toonladder, bestaande uit 8 noten, op een notenbalk

1. Toonladder

Als je een muziekinstrument bespeelt, als je veel zingt of iets anders doet in de muziek, heb je al snel te maken met noten, tonen en toonladders.

Wanneer je niets met muziek hebt, zul je meestal niet weten wat een noot of toonladder is. Of wat een toonsoort of akkoord is.

Een toon is een geluid van een bepaalde hoogte. Een noot is een teken op papier zodat je weet welke toon je moet maken op een gegeven moment.

Een toonladder is een opeenvolging van in toonhoogte stijgende of dalende tonen, meestal bestaande uit de diatonische tonen van een octaaf.

Een toonladder vormt het basismateriaal van een muziekstuk.

Bladmuziek bestaat daarom uit noten opschreven in toonladders.

Sommige toonladders, bijvoorbeeld de melodische mineurladder, bestaan stijgend uit iets andere tonen dan dalend.

Een toonladder is een ladder van meerdere noten van laag naar hoog of juist van hoog naar laag.

De eerste noot van een toonladder wordt de grondtoon genoemd. Vaak is dat de noot C.

Een toonladder is een reeks van toonhoogtes met tussen iedere toonhoogte een bepaalde toonafstand.

Zonder toonladder is het eigenlijk niet mogelijk om een nummer te componeren.

Om een muziekinstrument te leren spelen moet je noten leren lezen en weten wat een toonladder is.

Op een notenbalk worden de muzieknoten van een toonladder schuin boven of onder elkaar afgebeeld. Daarom noemen we het een ladder.


Makkelijk   Moeilijk   Onbegrijpelijk

2. Majeur en Mineur

Sommige muziek klinkt vrolijk en andere muziek weer treurig.

Dat kun je vaak terugvoeren op de toonladder die gebruikt wordt.

Er zijn twee verschillende toonladders die veel gebruikt worden, namelijk de majeur en de mineur toonladder.

Beide toonladders bestaan uit zeven verschillende noten. De achtste noot is weer exact hetzelfde als de eerste.

Het grootste verschil tussen beide toonladders voor het gehoor, is dat een majeur toonladder vrolijk klinkt en een mineur toonladder droevig.

Daarnaast verschillen de toonafstanden bij de toonladders.

De afstanden bij een majeur toonladder zien er als volgt uit:

1 – 1 – 0,5 – 1 – 1 – 1 – 0,5

De afstanden bij een toonladder in mineur zien er zo uit:

1 – 0,5 – 1 – 1 – 0,5 – 1 – 1

Hieronder vier voorbeelden van majeur en mineur toonladders:

  • C-majeur: C – D – E – F – G – A – B – C
  • G-majeur: G – A – B – C – D – E – Fis – G
  • A-mineur: A – B – C – D – E – F – G – A
  • C-mineur: C – D – Es – F – G – As – Bes – C

Makkelijk   Moeilijk   Onbegrijpelijk

3. Akkoorden

Als je een piano of een gitaar hoort, dan hoor je vaak verschillende noten tegelijk die samen klinken.

Een akkoord is de samenklank van ten minste 3 noten.

De noten worden tegelijkertijd gespeeld of zo snel achter elkaar dat er sprake is van samenklank.

Bij een toonladder worden de noten dus na elkaar gespeeld en bij een akkoord worden ze juist samen of tegelijk gespeeld.

Net als bij de toonladders, zijn er ook heel veel verschillende akkoorden.

Een voorbeeld van een akkoord is het A akkoord, waarbij de noten A, C en E samenklinken.


Makkelijk   Moeilijk   Onbegrijpelijk

4. Notenbalk

Noten worden getekend of geschreven op een notenbalk.

Een voorbeeld van een notenbalk

Een notenbalk bestaat uit 5 lijnen of strepen onder elkaar.

Door noten op een lijntje te tekenen kunnen we sneller zien welke noot we moeten zingen of spelen op een muziekinstrument.

Als we verwijzen naar de lijnen, noemen we de onderste lijn, de eerste lijn.

De noten op een notenbalk hebben allemaal namen.

De zes nootnamen zijn: A, B, C, D, E, F en G.

Elke nootnaam staat voor een bepaalde toonhoogte.

Zo is vastgesteld dat de basis A in muziek een toonhoogte heeft van 440 Hz (Herz).

Luister hier naar de basis A: 440 HZ Toon


Makkelijk   Moeilijk   Onbegrijpelijk

5. Solmisatie

Solmisatie is een in de muziek toegepast hulpmiddel waarbij melodieën op de lettergrepen do-re-mi-fa-sol-la-ti-do worden gezongen.

De lettergrepen geven een relatieve toonhoogte aan

Solmisatie is het zingen van muziek zonder tekst en direct van het blad.

Solmisatie dient hetzelfde doel als solfège: het vergroten van de trefzekerheid in ritme en melodie en de verbetering van het muzikaal gehoor.

Probeer eens uit je hoofd Do-Re-Mi van de Sound of Music te zingen.


Makkelijk   Moeilijk   Onbegrijpelijk

6. Xylofoon

Een voorbeeld van een notenbalk

De xylofoon is een muziekinstrument behorend tot het gestemde slagwerk.

Een xylofoon bestaat uit een reeks van houten staven die zijn opgehangen aan een op een frame gespannen touw.

De naam xylofoon komt van het Griekse xylon, dat 'hout' betekent.

Probeer eens Altijd is Kortjakje ziek te spelen op de online xylofoon.

Bouw je eigen Xylofoon

Makkelijk   Moeilijk   Onbegrijpelijk

Kernpunten

Kernpunten om goed te onthouden zijn:

  • Een toonladder is een opeenvolging van tonen
  • Een toonbalk bestaat uit 5 lijnen
  • Een octaaf bestaat uit 8 noten
  • Solmisatie is direct van bladmuziek af zingen zonder woorden
  • Een xylofoon is een slagwerk muziekinstrument van hout
  • Een akkoord is samenklank van drie tonen
  • Een mineur toonladder klinkt droevig

Volgende stap

Wanneer je de bovenstaande informatie een paar keer hebt doorgenomen, ga dan de oefeningen maken die hierbij horen.

Oefenen